21 Haziran Dünya ALS Gününde nedeni henüz bilinmeyen ve tedavisi olmayan ALS Hastalığına karşı vatandaşları uyaran İl Sağlık Müdürlüğü, ALS belirtilerinin her hasta için farklı seyrettiğini, zihin etkilenmediği için hastalara psikolojik olarak desteklenmesi gerektiğini belirtti.
Kütahya İl Sağlık Müdürlüğü 21 Haziran Dünya ALS Gününde vatandaşları Amyotrofik Lateral Skleroz (ALS) Hastalığına karşı uyardı.
KESİN NEDENİ BİLİNMİYOR
Beyin ve omurilikte bulunan ve kasların hareket etmesini sağlayan sinir hücrelerinin hasar görmesi sonucu ortaya çıkan ALS’nin kesin nedeninin bilinmediğine dikkat çekilen açıklamada, “Genellikle bir kolda ya da bacakta güçsüzlük ya da incelme, hastanın fark ettiği ilk belirtidir. Normal günlük işleri yaparken zorlanma kalem tutmada zorluk, bardak taşımada zorluk, düğme iliklemede zorluk, yürümede güçlük, sendeleme hatta düşmeler görülür. Bazen hastalık, konuşma veya yutma güçlüğü şeklinde başlar. Hastanın kendisi ya da yakınları peltek, genizden konuşma fark eder. Kaslarda seyirme, ağrı ve kramplar bu belirtilere eşlik eder. Solunum ve göğüs kasları etkilenmesi ile nefes alıp vermede zorluk görülür.” İfadelerine yer verildi.
Motor Nöron Hastalığı (MND) olarak da bilinen ALS’nin ilerleyici olduğu hastaların önce genellikle kol ve bacaklarını ardından tüm vücudunu hareket ettirmekte zorluk yaşadığı, konuşma, yutma ve nefes almasının zorlaştığı belirtildi.
ZİHNİ ETKİLEMİYOR
PSİKOLOJİK DESTEK ŞART
ALS hastalığında zihnin etkilenmediğine vurgu yapılırken hastanın bilincinin yerinde olduğu bu nedenle psikolojik olarak desteklenmesi gerektiğini belirtildi.
Günümüzde hastalığın kesin tedavisi bulunmasa da, erken tanı ile bazı semptomlar tedavi edilebilir ve daha uzun süre kas hâkimiyeti sağlandığına dikkat çekilen açıklamada mevcut tedaviler ile hastanın yaşam kalitesinin iyileştirildiğine değinildi.
Bulaşıcı olmayan, genetik nedenlerin rol oynadığı düşünülse de, temel nedeninin bilinmeyen ALS’nin belirtileri ise şöyle: Kollarda omuzlarda ve dilde kas krampları ve seğirmesi, Bacaklarda, ayaklarda ve ayak bileklerinde güçsüzlük, Normal günlük aktiviteler esnasında (yürüme-koşma) zorluk, Sık sık ayağı takılarak düşme, Kontrol edilemeyen ağlama ve gülmeler, Elde güçsüzlük veya beceriksizlik, Yazı yazarken zorlanma, Kelimeleri yuvarlayarak veya geveleyerek konuşma ve yutma güçlüğü, Bilişsel ve davranışsal değişiklikler, Ağır objeleri kaldırmada zorluk, Sık sık elinde taşıdığı şeyleri düşürmek, Güçsüzlük ve yorgunluk.
Hastalık ilerledikçe yukarıdaki maddelere ek olarak Nefes darlığı, Nefes almakta zorluk, Yutma güçlüğü, Felç gibi belirtilerin de görülebileceği ifade edilirken ALS’nin belirtilerinin her hasta için aynı olmadığı, hangi nöronların etkilendiğine bağlı olarak büyük ölçüde değişkenlik gösterdiği vurgulandı.
KESİN TEDAVİSİ HENÜZ YOK
ALS’nin Kan ve idrar testleri, Tiroid fonksiyon testi, Lomber ponksiyon, Kas biyopsisi, Sinir biyopsisi, Röntgen, Sinir iletkenlik testi, EMG, MR gibi yöntemlerle tanılandığına dikkat çekilen açıklamada “ALS tedavisi hastalığı ortadan kaldırmamaktadır. Tedavide sinir hasarları düzeltilememektedir. Ancak tedavi ile şikâyetlerin ilerlemesi yavaşlayabilmekte ve çeşitli komplikasyonların oluşması önlenebilmektedir. Tedavide amaç yaşam süresini uzatmak ve hayat kalitesini arttırmaktır. Buna göre İlaçlar, Beslenme desteği, uygun beslenme programları, Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon, Konuşma terapisi, Psikolojik ve sosyal destek tedavileri yöntemlerine başvurulmaktadır. Bunların yanı sıra günlük ihtiyaçların karşılanabilmesi için çeşitli cihazlar yardımcı olmaktadır. Motorlu tekerlekli sandalye, havalı yatak, konuşma cihazları, solunum cihazları, beslenme tüpü gibi yardımcı cihazların hastanın gereksinimlerine göre belirlenip kullanılması halinde hastalar daha konforlu bir yaşam sürmektedir.” Denildi.
