Bayramı Kütahya’da kutlamaya hazırlanan vatandaşlar, aynı gelenekleri yaşatmaya çalışsalar da eski bayramlara dair özlem duyuyor. Hayat pahalılığı, zamanın değişen ruhu yüzünden bayramların eski coşkusuyla geçmediğini ifade eden Kütahyalılar, şehrin bu ruhu tamamen kaybetmediğini belirtti.
‘BİZDE BAYRAMDA TATİL OLMAZ’
Kütahyalı vatandaşlar, Ramazan Bayramı arifesinde GAZETE KIRKÜÇ’e konuşarak bayramlara dair temennilerini anlattı. Hem köyde hem merkezde bayramlaşacakların belirten Kazım Kara, “Sekiz torunum var hepsi gelecek. Bizde bayramda tatil olmaz. Ben ailenin en büyüğüyüm bayramın ikinci günü herkes bizde toplaşır, yemeğini yer, güzelce bayram yapar. Biz eski bayramları yaşatırız” Şeklinde konuştu.
BİR BAYRAM SENİN AİLENE
BİR BAYRAM BENİM AİLEME
Bayramı Kütahya’da geçireceklerini ifade eden Orhan Ayaz, “Evli çocuklarım karar aldı bir bayram bize bir bayram dünürlere gidiyorlar. Tabii çocuklar olmayınca insanda bir hüzün oluyor ama yapacak bir şey yok bize sıra Kurban Bayramı’nda gelecek” Dedi. Ayaz, eski bayramları çok özlediğini belirtti.
Eskiden yaşanan birlik beraberliğin yerini bireyselliğin aldığını dile getiren Mehmet Karataş, imkânlar çoğalmasıyla bayramlarda tatile çıkıldığına değindi. Karataş, “Hiç unutmam ben çocukken annem, çocuklarım bayramda giyecek diye bir gecede hem abime hem bana çorap örmüştü. Tabii o zaman hazır alma imkânı yoktu para da yoktu. Ama bayramlar çok daha neşeli geçerdi.” İfadelerini kullandı.
İLK GÜN BAYRAMLAŞIP SONRA TATİLE
Gelenekleri yaşatmak için ilk gün bayramlaşıp daha sonra tatile gideceğini belirten Aynur Telci, “Kızım da o kültürden uzak kalmasın istiyoruz o yüzden ilk gün de olsa o ruhu yaşatmaya çalışıyoruz.” Dedi.
Bayramlar eskiden çok daha farklı olduğunu insanların değişmesiyle bayramların da değiştiğini ifade eden Bahtiyar Eskici, kendileri gibi ailelerin Kütahya’nın bayram geleneğini yaşattığını orijinalliğini bozulmadığını vurguladı.
‘GÖNÜL İSTER Kİ TORUNLARA HEDİYE ALALIM’
Bayramı Kütahya’da kutlayacaklarının altını çizen Sabri Kandemir, şöyle dedi: “Eski bayramlar kalmadı çünkü hayat pahalı. 6 tane torunum var param olsa birer hediye alırım hepsine ama kimsenin onu yapmaya gücü yok. Bayram harçlığı 200 verecekken 100, 100 verecekken 50 vereceğiz mecburen.”
Yarın Ramazan Bayramının ilk günü. Bayramı yaşamaya hazırlanan Kütahyalılar, bayramı nasıl geçireceklerini anlattı. Bayramı büyüklerinden gördükleri şekliyle kutlayacaklarını ifade eden Kazım Kara, eskiden bayramlarda köy odalarında yemek yenip muhabbet edildiğini hatırlattı.
TORUNLARIN HARÇLIĞI
GÜNLER ÖNCE HAZIRLANDI
Köylerin bile eski tadının kalmadığına değinen Kara, “Parası olan tatile gidiyor. Ben emekliyim. 10 bin TL ile nereye gidilir? Bir market, bir pazar bile 500 TL.” dedi. Herkes şehre akın ettiği için köylerde üretimin bittiğini ifade eden Kara, “Bir kilo mazot bile çok pahalı. Köy yerini geliştiren yok o yüzden insanlar kente göçüyor. Yaşlılar da köyde ne yapsın. Market pazar da bu yüzden pahalı. Bizim köyümüz Uluköy adam eksen olur.” şeklinde konuştu. 8 tane torunu olduğunu hiçbirine 200 TL’den aşağı harçlık vermediğini dile getiren Kara, harçlıkları günler öncesinden hazırladığını belirtti.
İNSANLAR BAYRAMDA DA ÇALIŞIYOR
Tatile gitmeyip bayramı yaşamayı tercih ettiklerini ifade eden Orhan Ayaz, “Eski ramazanlar yok. Köyde yeri yurdu olan köye gidiyor olmayan 2-3 saat oturup dönüyor köylerde.” Dedi. Eskiden bayramda açık tek yer olmadığını belirten Ayaz, “Ben bir bayramda cebimde paramla ekmek alacak yer bulamadım aç kaldım” diyerek geçim şartlarının insanları çok etkilediğini bu yüzden insanların bayramda da çalıştığını ve her dükkânın açıldığını söyledi.
Son bir haftadır çok yoğun çalıştıklarını bu yüzden birkaç gün dinlemek için tatile çıktığını dile getiren Aynur Telci, “Kızımla eşimle vakit geçireceğim. İlk gün büyükleri ziyaret edeceğiz. İkinci gün tatilde olacağız. Tabii eski Ramazanlar başkaydı zaman her şeyi değiştirdi.” İfadelerini kullandı.
BERABERLİK KALMADI
BAYRAMLARIN TADI KAÇTI
Bayramı Kütahya’da geçireceğini ifade eden Mehmet Karataş, “Çocuklar torunlar evinde. Köyde bahçem var yazın 4-5 ay kalıyorum kışın merkeze dönüyoruz. Emekli de aldığı ile yetiniyor zaten malum istesek de fazlasını veremiyor.” Dedi. Geleneklerin değişmesi sebebiyle eski bayramların tadının kalmadığını dile getiren Karataş, “Şimdi tüm çocuklar ayrı ev istiyor. Birlik beraberlik yitirildi. Tabii rızık davası, herkes rızkını dışarı da arıyor. Eskiden herkes kendi köyünde olan imkân ile yetiniyordu. Şimdi herkes garanti istiyor. Ama o da şimdinin gerekliliği.” Şeklinde konuştu.
‘BU KÜLTÜRÜ ÇOCUKLARIMIZA DA AKTARACAĞIZ’
Bayramı Kütahya’da geçireceklerini ifade eden Bahtiyar Eskici, “Benim gidecek başka bir yerim yok köy de yok. Tüm sülale burada olacağız” Dedi. Büyüklerin üç çocuğunun da harçlıklarını bugünden hazırladığını belirten Eskici, “Zaten bayram çocuklara bayram. Büyükleri ziyaret edeceğiz bunu devam ettireceğiz, çocuklarımıza da aktaracağız.” Açıklamasında bulundu.
SEBEBİ HAYAT PAHALILIĞI
Eskiden büyük küçük herkesin bir araya geldiğini belirten Sabri Kandemir, köylerde odalarda toplanıldığını şimdi çoğu kişinin birbirini görmediğini vurguladı. Yaşanan değişimi hayat pahalılığına bağlayan Kandemir, “Emekliye maaş artışı olmadı, para olmayınca da hiçbir şey olmuyor.” Şeklinde konuştu. Torunlarının, çocuklarının Kütahya’da olduğunu ve her bayramda geldiklerini dile getiren Kandemir, şu ifadeleri kullandı: “Benim burada eşim dostum varken ben onları bırakıp tatile gitmem. Akrabalarım, eşim, dostum, torunlarım gelecek bu kültürü devam ettirmek önemli.”
FATMA SÜMER
