Mahalli seçimlerin ve bazı isimlerin konuşulduğu bugünlerde bizde geçmişe bir yolculuk yapalım dedik. Arşivi karıştırırken 2019 seçim sürecinde yazdığım bu yazı ilişti gözüme. Noktasına virgülüne dokunmadan o yazıyı paylaşayım dedim siz okurlarımla.
Hafıza-i beşer nisyanla maluldür diye bir atasözümüz var bizim. Yani unutkanlık insanlık halidir. Ancak bu halde olmayanlarda var. Kişiliğiyle, hizmetleriyle ve eserleriyle iz bırakanlar öyle kolay hafızalardan silinmiyor. İşte onlardan biride Süleyman Canan.
Süleyman Canan 1994-2004 yılları arası 10 yıl bu kadim şehre hizmet etmiş ” efsane başkan” olarak anılan Kütahya’nın 52. Belediye başkanı. Muhterem başkan öyle gurur-kibir abidesi olmayan, hep mütevazi davranan, bunları göstermelik değil candan yapan gündemin adamı olmanın derdinde değil, hizmetleriyle kişiliğiyle insanların gönlünde yer almanın derdindeydi. Eğer 19 yıldır unutulmamış hayırla yad ediliyorsa bunu başarmış demektir.
Emekli hava binbaşı olan Süleyman Canan 27 Mart 1994’te Belediye Başkanlığına seçilip koltuğuna oturduğunda borçlu bir belediye ve yığınla sorunları olan bir şehirle karşılaştı. Ancak o bunların hiçbirini bahane etmedi, enkaz edebiyatı yapmadı. Kısa sürede oluşturduğu ekibiyle hemen işe koyuldular. Mesai mefhumu gözetmeksizin sabır ve disiplinle çalışarak, tasarruf tedbirlerine azami düzeyde riayet ederek, şeffaf bir yönetim sergileyerek ilk dönem sorunların büyük bir bölümünü çözdüler.
Tasarrufa önem veren başkan önce bunu makam araçlarını azaltarak gösterdi. Kendileri lojman ile belediye arasında genellikle yaya olarak gidip gelirdi. Makamındaki bazı harcamaları kendi cebinden yapardı. Belediye meclisine sunulan maaşının artırılması teklifini kabul etmeyerek alt limitten maaş aldı. Bütçeyi dikkatli kullanır gereksiz harcamalardan kaçınırdı.
Süleyman Canan’ın ilk seçildiği 1994 yılında belediyenin bütçesi 218 milyar lira olarak kesinleşmişti. Buna mukabil 150 milyar lira civarında borçla devraldı. Yani bütçenin üçte ikisi borca gidecekti. Bu yüklü borca rağmen şehrin alt yapısı berbat durumdaydı. Öyle ki şehrimizin 1600 civarında cadde ve sokağının 550 tanesi toprak bir bu kadar yolunda acilen onarım ve bakıma ihtiyacı vardı. Su isale borularının çürümüş veya deforme olması sebebiyle sık sık sular kesilirdi. Şehrin bazı yerlerinde kanalizasyon dışarıya akıyordu. Plansız çarpık kentleşme nedeniyle alt ve üst yapı sorunları vardı. Hava kirliliği tehlikeli seviyedeydi. Ulaşım istenilen kalitede hizmet verememesine rağmen zarar edip bütçeye mali külfet getiriyordu. Çok sayıda personel olmasına rağmen hizmetler arzu edilen düzeyde değildi.
1994’de Kütahya’nın merkez nüfusu 150 bin civarındaydı. Belediyenin toplam 927 personeli vardı.10 yıl içinde yerleşim ve hizmet sahasının artmasına, nüfusun 200 bine dayanmasına rağmen bu sayı 482’ye düşürüldü. Bu şekilde belediyeyi zarardan kurtardılar hizmet kalitesini artırdılar ve yatırımları yüzde 10’dan yüzde 33’e çıkardılar.
Kütahya’nın asıl sorunlarından biride kaçak yapılaşma ve çarpık kentleşmeydi. Başkan ve yönetimi ilk iş olarak dar alana sıkışan şehri bu sıkıntıdan kurtarmak istiyordu. Amaçları kaçak yapılaşmayı önlemek imar uygulamasıyla şehrin önünü açmak daha modern bir kent için zemin hazırlamaktı. Bunun için imar kanununun 18’inci maddesi uygulanarak belediye hudutlarının yüzde 80’i imarlı hale getirildi.
Bu kapsamda şehir merkezine yeni yollar açılarak trafik akışkanlığı sağlandı. Belediye ilk dönem hiçbir şey yapmasaydı imar uygulaması başlı başına bir hizmetti. Eğer o gün bunlar yapılmasaydı bugün içinden çıkılmaz hale gelirdik. Zira bir şehrin imarı olmadan hiçbir şey olmaz yapılmaz. Bunları yaparken ecdat yadigarı tarihi mekanları da ihmal etmediler. Başta Camiler, mescitler, medreseler, külliyeler, türbeler olmak üzere birçok bina restore edilerek asli hüviyetime kavuşturuldu.
Şehir merkezine 50 km uzaklıktan Türkmen dağından incik suyunu getirterek mahallerde 34 adet çinili çeşme yaptırarak, ayrı bir isale hattı çektirerek halkın sağlıklı su içmesini sağlıyor. Eskimiş ve çürümüş olan su şebekesini büyük çapta yenilendi, yağmur suyu tahliye boruları döşenerek sel riski azaltıldı.
Başkan Canan’ın mühim eserlerinden biride şehrimiz ekonomisine önemli katkı sağlayan kervan saray ve çiniciler çarşısı. Buradan belediyeye 46 işyeri kazandırdı. Şehrimiz yine onun döneminde park, bahçe ve çocuk oyun parklarına kavuştu. 260 bin metre kare yeni yeşil alan oluşturarak mahallelerde yaptırdığı 83 parka Kütahyalı önemli şahsiyetlerin isimlerini vererek o değerli insanların tanınmalarını ve unutulmamalarını sağladılar. Yine Sayın Canan döneminde başta Maltepe parkı olmak üzere bütün parklar elden geçirilerek ailelerin rahatça gezip eğleneceği yerler haline getirildi. Adeta akşamcıların mekânı haline getirilmiş olan Hisar ve Hıdırlık zabıtaların sıkı denetimleriyle temizlenerek, park ve bahçeler müdürlüğünün yeni düzenlemeler yapması sonucu ailelerin akşamları bile gezip eğleneceği güvenli yerler oldu.
Akşamları ve hafta sonları cıvıl cıvıl olan parklarda şiir programları ve aşıklar şöleni yapılırdı. 400 bin metre kare olan fuar alanına 686 işyeri ve kervansaray yapılmıştır. Alanı büyütülen fuar büyük ilgi görüyordu. Büyük bir ticari hareketin olduğu fuara komşu illerden gelenler oluyordu. Yoncalı ve Ilıcaya daha bir önem verilerek oraların alt yapıları yenilendi, yeni tesisler açıldı. İmar yasasına uygun olmayan binalar önlenerek kaçak ve çarpık yapılaşmanın önüne geçildi. Yoncalı’da festivaller yapılırdı büyük ilgi ve ticari haraketlilik vardı. Daha yeşil bir Kütahya için ağaç sökme- dikme aracıyla uygun yerlerden sökülen yetişmiş ağaçlar parklara, bahçelere ve uygun yerlere dikilerek güzel görünüm kazandırıldı. Mahallerde mis gibi kokan ıhlamur ağaçları diktirildi yetiştirildi. Bugün Cumhuriyet mahallesinde otel olarak kullanılan bina Haymana kadın hastanesi olarak yapıldı ancak olmadı. 2004 yılında belediye başkanlığına seçilen Sayın Mustafa İça devam ettiremedi. Tam bir sosyal belediyecilik yapan Süleyman Canan’ın partisi yaklaşık bir yıl iktidar oldu. 9 sene muhalefet partileriyle çalışmasına, engellemelere rağmen güzel işler yaptı. Hizmetleri ve mümtaz kişiliğiyle anılan Sayın Başkana sıhhat ve afiyetler diliyorum. Sağlıkla kalın bizimle kalın değerli GAZETE KIRKÜÇ okurları.
